فرهنگ و زبان بلوچی همانند سایر زبان های زنده دنیا دارای ضرب المثل های شیرین و جالب می باشد و کاربرد زیادی در زندگی دارد.و هر یک از ضرب المثل ها داستان و واقعیتی زیبا و جالب را در خود جای داده است .

آقای خدابخش زومکی جاسکی در کتاب فرهنگ جامع اصطلاحات وضرب المثلهاي بلوچي(بلوچی بتر)  تعدای بیشمار از  ضرب  المثل های بلوچی را به ترتیب حروف الفبا جمع آوری کرده است.

به علت استقبال فرهنگ دوستان زبان بلوچی چاپ دوم کتاب فرهنگ جامع اصطلاحات وضرب المثلهاي بلوچي(بلوچی بتر)  با طرح جلد جدید و ویرایش جدید بزودی منتشر خواهد شد .

در صورت منتشر شدن چاپ دوم در سایت اعلام می گردد.

... در اینجا تعدادی از ضرب المثل های بلوچی برگرفته از کتاب فرهنگ جامع اصطلاحات وضرب المثلهاي بلوچي(بلوچی بتر) نوشته آقای خدابخش زومکی جاسکی  آورده شده است.

1- بز پوپَلَي تُمّا نَزُنت

Boz pöwpalay tomma nazont   

معني : بز طعم پوپل( نارگيل) را نمي داند

مفهوم : كسي كه چيزي نداشته قدرش را نمي داند

2- بح سَرح كارُ بح كِرحهح چارحنَگَنت

Beh sareh karo beh kerehheh careh nagant                                              

معني : كارهاي بيهوده و به چرا بردن بدون مزد است

مفهوم : كنايتاً به كسي مي گويند كه كارهايش سر و ته ندارد

3- بح سِلاحا جَنگَ نَبي

Beh selaha janga nabi   

معني : بدون سلاح جنگ نمي شود

مفهوم : هر كاري لوازم خاص خودش را مي طلبد

4- بوء فَشِن

Boweh fassen  

معني : بويش خوش است

مفهوم : كنايه از آدمي كه وضع ماليش خوب باشد

5- بح گورَي دُكاُنَي نِنْدَگا بو اُن آتارَ نَبي

Beh gowray dokonay nendaga bow on atara nabi 

معني :بدون نشستن درمغازه گور بويم پخش نمي شود

مفهوم:تا كارنكنم وضع مالي من خوب نخواهد شد

6-  بِح عَيب خدائِن

Beh ayb  koda-en 

معني : بي عيب خداست

مفهوم : اگر از كسي زياد عيب جويي كنند در جواب عيب جويان بكار مي رود

7- بلوچ پـَ ناموسا كوشا تاوانَ كَنت   

Balowc pa namusa kowsa tavana kant

معني:بلوچ براي ناموسش مرگش را پيش مي كشد

مفهوم:بلوچ براي ناموسش حاضر است خودرا به كشتن دهد

8- بَلوچَي سَر بِرَپت كَولِ اَ نَرَپت

Balowcay sar berapt kavle anarapt

معني:سر بلوچ برود قولش نمي رود

مفهوم:بلوچ خودش رابه كشتن مي دهد ولي حاضر نيست بدقولي كند

9- بَلوچَي  مََيارا نـَ  آفَ بارت  نـَ  آسَ سوچي

Balowcay mayara na affa bart na assa sowci

معني:امانت وپناه بلوچ را نه آب مي برد نه آتش مي سوزاند

مفهوم:با اين ضرب المثل قصد دارند بگويند بلوچ براي امانت و پناهنده اش جان  مي دهد

10- بحل گِرح نَيَي گوشكي كَشح مَبَي

Behl gereh nayay gowski kaseh

معني : نمي تواني انتقامت را بگيري  جاسوس مباش(عليه ما اقدامي نكن)

مفهوم : گل نيستي خار نباش

منبع: کتاب فرهنگ جامع اصطلاحات وضرب المثلهاي بلوچي(بلوچی بتر) نوشته آقای خدابخش زومکی جاسکی