شعری در وصف علی جمال یزدانی
منبع:کتاب شف چراغ جلد اول-نوشته خدابخش زومکی جاسکی
علی جمال یزدانی از افراد نامدار و شجاع جاسک- گابریگ بوده اند که در شجره شناسی و شعر مهارت داشته اند و در سال 1374 ( هـ. ش) وفات نموده اند.
می گویند این شعر از شهداد شهدوست کاروانی است. ایشان شاعری پر آوازه با کثرت شعر و از افتخارات بلوچ و ادبیات بلوچی هستند.
بِسمِ الله که نام اللهِن مَنا یادِن مدام
besmellāh ke nāme allāhen manā yāden modām
بسم الله که نام خداوند است را یاد میکنم
----------------------------------------
روچِ پنج وقت دَستَ بَندان من مناجاتَ کَنان
röwče panj waǩta dasta bandān man monājāta kanān
روزی پنج بار دست میبندم و مناجات میکنم
---------------------------------------------
سوره الَحمد و انان سدک پَ آ پاکزادَ کَنان
söwra alhamdo wānān sadk pa ā pākzāda kanān
سوره فاتحه میخوانم و به آن پاکزاد یقین میکنم
---------------------------------------------
برای دیدن ادامه شعر بر روی ادامه مطلب کلیک کنید:
درود و صلوات پَ رسولَ کَنان وصف و تَحیاتَ کَنان
darawet öw salwāt pa rasoola kanān vasf öw tahyāta kanān
درود و صلوات به رسول خدا میفرستم و تحیت وصف ایشان را میکنم
---------------------------------------------
پئش بَخشوکِ کریما زار و فریادَ کَنان
peše baǩšöwke karimā zāröw faryāda kanān
در بارگاه خداوند بخشنده التماس و دعا میکنم
---------------------------------------------
چارِ یاران دوستَ دارُ انبیا و مُرسَلان
čār yārān dosta dāröw anbiyā öw morsalön
چهار یار را دوست بدار و انبیاء و مرسلان را (دوست بدار)
---------------------------------------------
حُرمَتِ ائشان منا َبخشی آجَلشان
hormat ešān manā baǩši ā jal šān
به حرمت اینها خداوند جلّ جلاله مرا ببخشد
---------------------------------------------
تَخت فِردوسان نصیب کَن مو نَعیما بی مَکان
taǩt ferdsöwsān nasib kan mo naeemā be makān
تخت جنت را نصیب کن و جنت را مکانش (قرار بده)
---------------------------------------------
گُدِّ اِ وصف و حدیثا گوش کَنِت او اَمبَلان
gadde e vasf öw hadisā göwš kanet öw ambalān
بعد از این وصفها حرفهایم را گوش دهید
---------------------------------------------
گوش مَنی گالان بِدارتِ پر خردِ آقلان
göwš mani gālān bedāret par ǩerade āǩelān
ای عاقلان خردمند به حرفهایم گوش دهید
---------------------------------------------
بئرِی نامدار نوابان سند و سرخیلِ ژَلان
beri nāmdāre navābān sendöw sarǩayle žalān
نام آوران و بزرگان و سرکردههای شجاع
---------------------------------------------
که اَز حسابو حِجرَتیا گَستَگَنت سال و اَیان
kea z hesāböw hejratiyā gastagant sāllöw ayān
که از حساب هجری سالها گذشته است
---------------------------------------------
که هزار و سیصد و نَوَد و شیشِن پَ تمام
ke hazāröw sisadöw navadöw šešen pa tamām
که (سال) یک هزار و سیصد و نود و شش کامل است
---------------------------------------------
نوخ دو کَلَمَ پَ جِهانا من حکایَتَ کَنان
nöwǩ do kalama pa jahānā man hekāyat kanān
الآن دو کلمه برای جهان حکایت میکنم
---------------------------------------------
دل مَبَندت پَ جهانا که بی وفائن اِجهان
del mabandata pa jehānā ke bi wafāen e jahān
دل به دنیا مبندید که دنیا بی وفاست
---------------------------------------------
چرخ و چَرّانِن و پَلَکِن گو بَتالِی گَردِشان
čarǩ öw čarrānen öw palāken göw batāli gardešān
چرخ گردان است با گردش تند و سریع آسمان
---------------------------------------------
کَولِ نئستِن گو نوابان شیردِلِ گردن کَشان
göwle nesten göw navābān širdele garden kašān
با بزرگان و شیرمردان گردنکش شوخی ندارد
---------------------------------------------
نه نامدارء بَلوچان شَه دَلیرء زَحم جَنان
na nāmdāre balöwčān šah dalire zahm janān
نه با بلوچان نامدار نه شمشیر زنان دلاور
---------------------------------------------
نه گو سلطان ملوکان او حُکمَرَوانء عادلان
na göw sultān molöwkān öw hokmravāne ādelān
نه با پادشاهان و حکمرانان عادل
---------------------------------------------
نه گو مسکین و فَکیران نه گنییه تاجِران
na göw meskin öw fakirān na genneyëh tājerān
نه با مسکینان نه فقیران نه با تجار سرمایهدار
---------------------------------------------
نه گو لودوکئن اَمُلّان چَم خُارِن مَهوَشان
na göw lodoken amollān čam ǩāren mahvašān
نه با طنازان و خمار چشمان زیبارو
---------------------------------------------
دَور تا جاهء روانّن پَسَّ جَنت شومء جِهان
davr ta jāhëh ravānen pasa jannat šome jahān
دوران تا جایی پیشمی رود (ولی) این جهان شوم آن را به عقب برمیگرداند
---------------------------------------------
گادِشَ رَندَ کَّنت پَش کَفید نام و نِشان
gādeš randa kant paša kafid nāmo nešān
باد از پیشان میوزد فقط نام و نشان میماند
---------------------------------------------
باز مَنی پوتان پَ یادِن اَستِنان فکرو گُمان
bāz mani potān pa yāden astenān fekröw gomān
هنوز فرزندانم بیاد دارند و در فکر و خیالم هست
---------------------------------------------
پَ فَدی چَمّانو دیدَگ هنچو که وصفَ کَنان
pa fadi čammānöw didag hančöw ke wasfa kanān
آنچه وصف میکنم به چشمان خود دیده ام
---------------------------------------------
مو همئ نوخئن اَیانا دَورَءِ اُ آخِر زمان
mo hame noǩen ayānā döwra āǩer zamān
در همین ایام و دوره آخر زمان
---------------------------------------------
پاداتک گَورِ نَرُستِ گو جَزیلا و جیهَران
pādātk göwre naroste göw jazilāa öw jahirān
مردی قوی چون ابروهای خطرناک بارانزا پیدا شد
---------------------------------------------
ماه تابان گر ندادَگ ساءِ بَزّ بیدَگ مُدام
māh tābān gar nadādag sae baz bidag modām
ماه تابان رویش سایه نیفکنده سایهاش مستدام بود
---------------------------------------------
پَلُّ پولادِ پَسیلا دَورَا بیدَگ کَماندر
palo pöwlāde pasilā dawrā bidag kamāndar
با سپر آهین آن ناجی آماده جنگ بوده
---------------------------------------------
اَچَروکا سر نگِبتَ چی دَفِش کَپتَگ لَگام
a čoröwkā sar nagebta či dafeš kaptag lagām
هنوز راه نیفتادهاند که خود را رساندند
---------------------------------------------
مو فَدی عهد و دَمانا نیستِنی مَتُّ مثال
möw fadi ahdöw damānā nesteni matöw masāl
در دوران خودش بیمثال است
---------------------------------------------
هر کَس نامَی بخواهی نامِنی ابن جَمال
Har kasi nāme beǩāhi nāmeni ebn jamāl
هر کس نامش را میخواهد نامش ابن جمال است
---------------------------------------------
پُشته اَ شَی زادَگانِن شهرتِ یزدان پناه
pošte a ši zādgānen šohrate yazdān panāh
جدش از شیعههاست (بزرگ زادگان) و شهرتش یزدان پناه
---------------------------------------------
گَر کو اءِ تالَ نَرُستَ مو فدی خَلقَی تَلا
gar köw ae tāla narosta möw fadi ǩalkes talā
چنین شاخهای تا به حال رشد نکرده در میان اقوامش
---------------------------------------------
دَس بلند و سَرفَراز بخشِدَگ شاهءِ خدا
das bolandöw sar farāz baǩšedag šāhe ǩodā
بخشندگی و سرافرازی را خداوند به او بخشیده است
---------------------------------------------
بِرادرانی کوتو کَماندِ دشمنانی زَهر و مار
berādrāni köwto kamāndëh došmanāni zahröw mar
قلعه و پناهیست برای برادران و زهرمار برای دشمنان
---------------------------------------------
پَ جَمیع راجا گُمانَد پَ بَلوچان پَهرو جاه
pa Jamie rājā göwmānda pa balöwčān pahröw jāh
امیدی برای همه اقوامش بود و پشت و پناهی برای بلوچها
---------------------------------------------
هر جَه که حَدِّ بلوچَد اَستَدی نام و تَوار
har jah ke hadöw balöwčad astadi nām öw tavār
در کلیه سرزمینهای بلوچ نشین شهرت داشت
---------------------------------------------
صُحب و بیگاه سَنج و اَلگارَد کَمَر بَستگ تَیار
sohböw bigāh sanj öw algarda kamar bastag tayār
همیشه آراسته و آماده و کمر همت بسته
---------------------------------------------
کوهَگَی یارَد بَلح وار پَنجَوَی کُفلءِ وَتاس
kohaǩi yārad balah wār panjavi kofle watās
جان نثار بود با پنجههای قفل و دام مانند و قویاش
---------------------------------------------
بی دِهَی کَیدَد سپاهانی کری سَندِ سَگار
bi dëhi kaydda sepāhāni kari sande sagār
در همهجا با شمشیرش پشت و پناه سپاهش بود
---------------------------------------------
گو نِهِنگان بَد نَتوهَد کئنَگانی جَور جواگ
go nahengan bad natöwhad kenagāni jawro javāg
با نهنگها (قدرتمندان) تا نمیکرد آن مرد کینه ای
---------------------------------------------
گو نَپُرس نَرمَزارُن هر بَر که بیدَگ دُچار
göw napors narmazāron har bar ke bidag dočār
هر وقت که با آن پلنگ نترس روبرو میشدند
---------------------------------------------
ادرو مازورِ نَگِپتَ بَهروِ بادِ شَمال
adro māzore nagepta bahrave bāde šomāl
هیچ عذر و بهانه ای او را مانع نمیشد
---------------------------------------------
وَحدِ جَنگانی خُروشان دِکَّوانی دَست مَدار
vahde jangāni ǩoröwšān dekkavāni dast madaār
حین جنگ و درگیری نترس و بی باک است
---------------------------------------------
شور گِپتَ مو کباهان جاهِ نئستَد بءِ کَرار
šavre gebta möw kabāhān jāhe nestad be karār
چنان شور برداشته که در لباسها نمی گنجد
---------------------------------------------
بِهرَو سُندِ گنوخَد اَسَرَی دیرَد مُهار
bahrawe sonde ganöwǩad asaray dirad mohār
(چون) شتری افسار گسیخته بود که مهار از سرش دور بود
---------------------------------------------
چو گریشَگَی شیران جِشانَد کوهگَرَی دِنگِ مَزار
čöw garešgi širān ješānad köhgary denge mazār
چون شیران غرّشگر کوه و چون پلنگ نیرومند
---------------------------------------------
چو زِرَی مَوجان رَوانَد هارییَی رودان سُوار
čöw zeray möwjān rawānad hāraya röwdān sovār
چون امواج (اعماق) دریا چلاک و زرنگ بود
---------------------------------------------
هَژدیایی بیمناکَد دُژمنا نئستَد مَجال
haǰdiyāee bimnāgad doǰmanā nestad majāl
چون اژدهها مخوف بود و به دشمنان مجالی نمیداد
---------------------------------------------
زِندا بءِ زارَد فَدییا اَنَکَنت مَرکَی سُوال
zendā be zārad fadiyā anakant markay soāl
از زندگی خود میگذشت و باکی از مرگ ندارد
---------------------------------------------
زانت که بءِّ وَکتا نَبیدُن روح اَوَ کُنتا جِدا
zānt ke be vaktā nabidan rooh awa kontā jedā
میداند که بدون وقت (عجل) روح از بدن جدا نمیشود
---------------------------------------------
وکتِ که فَرمانی اَکَیت نئستِنی فکرو اَلاج
wakte ke farmāni akayt nesteni fekröw alāj
وقتی که دستورش بیاید فکر و علاجی ندارد
---------------------------------------------
بِلِی ما سِلّءِ جهانا مانید نام و تَوار
belly mā selle jahānā mānid nām öw tavār
در این دنیای پست نام و نشان می ماند
---------------------------------------------
هَر کَس که اُمر پَ مَردی گوستَگو زِند پَ مَرا
har kasa ke amor pa marday gostagöw zend pa morā
هر کسی که عمرش با مردانگی و زندگیاش با مرام عجین شده
---------------------------------------------
دیلِ گو پَهران مَماتن نام هَر وَحدِن حَیات
dile göw pahrān mamāten nāme har vahden hayāt
جانش را فدای مرامش میکرد و نامش را جاودان
---------------------------------------------
وادِ اءِرِن مو جهانا اَ مَرو تا مَحشَرا
Vādëh ëhren mo jehānā a marröw tā mahšarā
یادگاریاش تا روز محشر بر زمین باقی است
---------------------------------------------
اَجمی ءِکَهر و بلاهان قادرا دادَ نِجات
ajamiëh kahro balāhān ǩāderā dāda nejāt
از تمام بلاها و عذابها خداوند نجاتش داده
---------------------------------------------
سی و پنج سال گو مرا آن نوبت بیدَکَرار
Si o panj sal göw marā ān nobat bida karār
سی و پنج سال تمام با مرام گذرانده
---------------------------------------------
سی و پنج سال که گذشتَگ بید بءّ حاجَ رضا
Si o panj sal ke gozaštag bid bëh hājo razā
سی پنج سال که گذشته دیگر بینیاز گشته
---------------------------------------------
نوبَتِ فَشئن بَدَل بید گور جَدَگ مار خدا
Nobate faššen badal bid gar jadag māra ǩodā
نوبت خوشی عوض شد و عذابی خداوندی به ما رسیده
---------------------------------------------
مَنَّحءّ ساءّ تَنَک بید پُرُشتگی بُرزءِ کَلات
Mannahe sāëh tanak bid poroštagëh borzëh kalaāt
سایه اش کوچک شد و شکستند قلعههای بزرگش
---------------------------------------------
فَدی بئلی بَنجادَگ دِکَوانی سَر مَتاو
Fadi bëhli banjādag dekkavāni sar matāv
دوست خود آن نترس بی باک را از دست داده است
---------------------------------------------
فَدی هَمدلءِ براد گَمگُزارءّ صد جهانی جان پناه
Fadi hamdelëh berād gamgozārëh sad jehāni jānpanāh
برادر خودم گمگزار جوانمرد
---------------------------------------------
بِرّو بورانی خدابخش مَنگهانی پُرسَتاو
berro böwrāni ǩodābaǩaš mangëhāni porsetāv
خدابخش بامرام که لایق مدح و ستایش است
---------------------------------------------
نظرات شما پشتوانه ادامه راه ماست
منبع:کتاب شف چراغ جلد اول-نوشته خدابخش زومکی جاسکی